برفک دهانی

استوماتیت کاندیدیاز یا برفک دهان به شکل برجستگیهای سفید خاکستری در روی مخاط دهان و زبان بروز کرده که با کندن این ضایعات مناطق خونریزی‌دهنده ایجاد می‌شود. ضایعه اغلب اگزودای سفید دارد. برفک دهان به دلیل از بین رفتن باکتری‌های مفید موجود در دهان ایجاد می‌شود و با این وضع قارچ‌های کاندیدای موجود در دهان رشد بیش از حد پیدا میکنند و بصورت برفک در دهان دیده میشوند. برفک دهان اکثرا توسط قارچ کاندیداآلبیکانس و گاه توسط قارچ‌های کاندیدا گلابراتا و کاندیدا تروپیکالیس ایجاد می‌شود.

این بیماری نباید با لوکوپلاکیا اشتباه گرفته شود. ضایعات لوکوپلاکیا بیشتر در کناره‌های زبان است، در حالی که ضایعات برفکی معمولا در روی زبان و سایر نفاط دهان دیده میشود.

در کودکان

برفک دهان اغلب در نوزادان دیده می‌شود. در نوزادان اغلب به دنبال عبور از کانال زایمانی و بعلت وجود کاندیدا در آنجا نوزاد دچار این بیماری می‌شود. ^[۲]

درمان در کودکان

درمان با قطره نیستاتین یا کلوتریمازول موضعی برای حداقل ده روز است.

در بزرگسالان

عامل این بیماری مخمر کاندیدا آلبیکانس است. برفک دهان در انسان‌های سالم نیز ممکن است رخ دهد، اما در بزرگسالان اکثرا عوامل زیر زمینه‌ساز بیماری هستند:

• استرس : استرس شدید و طولانی در بدن باعث آزاد شدن هورمون کورتیزول میشود. این هورمون با کاهش ایمنی بدن و افزایش قند خون، میتواند موجب ایجاد برفک دهان شود.^[۳]
• کسانی که در دوره‌ای از آنتی بیوتیک یا دهانشویه‌های ضد باکتری استفاده کرده‌اند.
• به عنوان عفونت فرصت طلب در بیماران دچار ضعف ایمنی مانند ایدز
• کسانی که دیابت دارند.
• کسانی که از دندان مصنوعی استفاده میکنند.
• زنان باردار.
• کسانیکه دچار نقص در هضم غذا هستند.

بیشتر بیماران بدون علامت هستند ولی ممکن است هنگام غذا خوردن درد داشته باشند یا در آغاز ابتلا از طعم بد دهان گله داشته باشند.

پاپیلای سطح پشتی زبان محل ابتدایی توده شدن این ارگانیسم در حفره دهان ناقلان سالم دارای دندان است. ^[۴]

درمان در بزرگسالان

• درمان در بالغین از ترکیبات استروئیدی و فلوکونازول استفاده می‌شود. داروهایی مانند نیستاتین، میکونازول، آموفوتریسین بی.
• مصرف محلول دهانشویه نیستاتین در کم کردن برفک دهانی موثر است. نیستاتین دهانشویه مورد استفاده از دسته پلی‌ان‌ها و در حقیقت یک ترکیب آنتی‌بیوتیک ضد قارچی تتراماکرولیدی می‌باشد. مصرف بصورت 4 بار در روز است.^[۵]
• مصرف دهانشویه کلرهگزیدین بدون الکل نیز در کم کردن برفک دهانی موثر است. مصرف این دهانشویه بصورت دو بار در روز است. دهانشویه کلرهگزیدین، یک دهانشویه آنتی‌سپتیک است که توسط بسیاری از مطالعات بالینی و آزمایشگاهی، به عنوان یک داروی موضعی ضد باکتری و قارچی کاندیدا معرفی شده‌است.^[۶]

رژیم غذایی ضد کاندیدا

باتوجه به اینکه قارچ‌های کاندیدایی در محیط شیرین و اسیدی رشد میکنند، برای مقابله با آنها باید رژیم غذایی خود را کمی تغییر دهید و از مصرف غذاهای اسیدی و قنددار خودداری کنید، از جمله:

• پنیر مانده
• کلیه مشروبات الکلی (آبجو، لیکور، شراب و...)
• شکلات
• میوه‌ها (خشک و تازه)
• غذاهای تخمیر شده
• قارچ
• سرکه و ترشی جاتی که سرکه دارند (پیاز ترشی، خیارترشی)
• پاستا
• انواع مواد شکر دار (شیرینی جات * عسل * شربت‌ها)
• ادویه جاتی که شکر و سرکه دارند (سس کچاپ، سس استیک...)
• سبزیجاتی مانند خیار و چفندر و کنسرو‌های گوجه
• گوشت‌های هورمونی
• فست فود و غذاهای آمادهٔ فریزری

بلاستومایکوز

بلاستومایکوز عبارت‌ است‌ از یک‌ بیماری‌ عفونی‌ قارچی‌ که‌ در ریه‌ها پدیدار می‌شود. گاهی‌ از راه‌ خون‌ به‌ سایر نقاط‌ بدن‌، به‌ خصوص‌ پوست‌، گسترش‌ می‌یابد. بلاستومیکوز مستقیماً از انسان‌ به‌ انسان‌ انتقال‌ پیدا نمی‌کند، اما امکان‌ دارد از راه‌ گاز گرفتن‌ سگ‌های‌ بیمار انتقال‌ یابد.

آسپرژیلوزیس

بیماریهای قارچی که به علت قارچهای آسپرژیلوس ایجاد می شوند اصطلاحاً آسپرژیلوزیس می نامند. در افرادی که سیستم ایمنی آنها سرکوب شده و یا دارای نقص سیستم ایمنی می باشند ، با ورود اسپورهای قارچی به سیستم تنفسی بیماریهای شدید و مخاطره آمیزی در ریه، سینوسها و عفونت منتشر به سایر اندامها بوجود می آید، این نوع عفونت آسپرژیلوزیس مهاجم خوانده می شود. در اشخاص دارای سیستم ایمنی طبیعی این کپک ها عفونت موضعی در ریه ، سینوسها و سایر نقاط بدن ایجاد می کنند..

هیستوپلاسموزیس

هیستوپلاسموزیس یک بیماری گرانولوماتوز شایعی است که توسط قارچ هیستوپلاسما کپسولاتوم ایجاد می شود.

هیستوپلاسما کپسولاتوم جزو قارچهای دوشکلی حرارتی می باشد. در بافت انسان و حیوان به فرم سلولهای مخمری جوانه دار دیده می شود. تاکنون دو واریته از این ارگانیسم شناسایی شده است که عبارتند از: واریته کپسولاتوم و واریته دوبوزی.

واریته دوبوزی عامل هیستوپلاسموزیس در افریقا می باشد. فرم کپکی دو واریته از یکدیگر قابل افتراق نیستند، اما فرم انگلی آنها متفاوت است بطوریکه مخمرهای بافتی واریته دوبوزی بزرگتر و دیواره ضخیمتری نسبت به واریته کپسولاتوم دارند.