میکروبیولوژی پزشکی
میکروبیولوژی پزشکی

میکروبیولوژی پزشکی

صمد واثقی

محیط مکانگی آگار


محیط انتخابی است که برای جداسازی و تعیین هویت باکتری های گرم منفی می باشد.
املاح صفراوی و کریستال ویوله مانع از رشد باکتری های گرم مثبت می شوند.
باکتری های تخمیر کننده ی لاکتوز (لاکتوز مثبت ها) کلنی هایی به رنگ ارغوانی و باکتری هایی که قادر به تخمیر نیستند (لاکتوز منفی ها) کلنی هایی بی رنگ ایجاد می نمایند.
رنگ ارغوانی کلنی های باکتری های لاکتوز مثبت مربوط به واکنش اسیدی است که در نتیجه تخمیر قند لاکتوز در مجاورت املاح صفراوی و جذب نوترال رد حاصل شده است
هدف:
- این محیط کشت، یک محیط انتخابی و افتراقی برای تشخیص ارگانیسم های کلی فرم و پاتوژن های روده ای است.
- برای جداسازی انواع مایکوباکتریوم از مک کانکی آگار بدون کریستال ویوله، استفاده می شود.
 
2-  اساس آزمایش:
کریستال ویوله رشد میکروارگانیسم های گرم مثبت بویژه انتروکوک ها و استافیلوکوک ها را مهار می کند. جهت تفکیک میکروارگانیسم های روده ای، از ترکیب لاکتوز و معرف قرمز استفاده میشود. بسته به توانائی تخمیر لاکتوز، کلونی های بی رنگ یا صورتی قرمز تولید می شوند. اگر یک باسیل گرم منفی روی بلاد آگار رشد کند اما روی مک کانکی آگار رشد نکند یا بطور ضعیف رشد کند، مشکوک به گروه وابسته به غیرتخمیر کننده ها (نان فرمنترها) است.
 
3-  ویژگی های تست:
غلظت نمک های صفراوی در این محیط در مقایسه با دیگر محیط های پلیتی جهت کشت آنتروباکتریاسه ها ، نسبتاً کم است. بنابراین انتخابی بودن این محیط برای باکتری های گرم منفی، از بعضی فرمول های دیگر (مثلSalmonella Shigella Agar و (Hektoen Enteric Agar بیشتر نیست. به عنوان مثال استرپتوکوک فکالیس به طور جزئی توانایی رشد روی این محیط را دارد.
 
4-  مواد و ابزار لازم: 
محیط کشت مک کانکی
 
5-  روش انجام کار:
به محض دریافت نمونه در آزمایشگاه، پلیت های محیط کشت را به روش کشت خطی یا سواب کشیدن، تلقیح نمایید. توصیه می شود برای افزایش شانس جداسازی باکتری های گرم منفی، وقتی تعداد آنها کم است و نیز جهت تعیین ارگانیسم های دیگری که در نمونه وجود دارند، باید به یک محیط غیر انتخابی نیز تلقیح نمود .
پلیت ها را دور از نور نگه داشته و در دمای C °2 ± 35  یا دمای مناسب دیگری به مدت 24-18 ساعت انکوبه نمایید. اگر بعد از 24 ساعت منفی بود، دوباره برای 24 ساعت دیگر انکوبه نمایید. انکوباسیون در دمای اتاق، شانس جداسازی یرسینیا انتروکولیتیکا را افزایش می دهد. پلیت ها را نباید بیش از 48 ساعت انکوبه کرد، چون در تفسیر نتایج اشکال پیش می آید.
 
 
 
6-  برنامه کنترل کیفی (QC):

Escherichia coli ATCC 25922
: رشد می کند، کلنی های قرمز گل سرخی می دهد.

Proteus marbilis ATCC 12453
: رشد می کند، کلنی های بی رنگ می دهد.

Salmonella typhimurium ATCC 14028
: رشد می کند، کلنی های بی رنگ می دهد.

Streptococcus faecalis ATCC 29212
: رشد بطور جزئی مهار می شود.
 
7-  تداخلات:
- بعضی از انتروباکتریاسه ها و سودوموناس آئروژینوزا وقتی در محیط دارای Co2 انکوبه شوند، رشدشان روی این محیط، مهار میشود.
 

آسینتو باکتر


گونه های آسینتوباکتر باکتریهای هوازی گرم منفی هستند که بطور گسترده

در خاک و آب انتشار دارند و گاهی می توان آنها را از پوست ، غشاهای

مخاطی و ترشحات کشت داد

A baumanni

A johnsonii

A calcoaceticus

A junii

A lowffu

A baumanii شایعترین گونه آسینتوباکترها می باشد
آسینتوباکترها معمولا شکل کوکوباسیلی یا کوکوسی دارند
این ارگانیسم ها در اسمیر شبیه نایسریا هستند زیرا اشکال دیپلوکوک
در مایعات بدن و در محیطهای جامد بیشتر دیده می شوند
اشکال میله ای شکل ( باسیلی ) نیز وجود دارد و گاهی به نظر می رسد
که این باکتریها گرم مثبت هستند
آسینتوباکتر روی اکثر محیطهای مورد استفاده برای کشت نمونه از بیماران
به خوبی رشد می کند
آسینتوباکتر به دست آمده در موارد منژیت و سپسیس با نایسریا
منژیتیدیس اشتباه می شود
به همین ترتیب آسینتو باکتر به دست آمده از دستگاه تناسلی زنان با
نایسریا گنوره اشتباه می شود
با این حال نایسریاها اکسیداز تولید می کنند اما آسینتوباکتر این آنزیم
را تولید نمی کند
آسینتوباکترها اغلب بصورت هم غذایی زندگی میکنند اما گاهی باعث
ایجاد عفونت بیمارستانی می شوند
A baumannii از خون ، خلط ، پوست ، مایع و ادرار مجزا شده و معمولا با
عفونتهای ناشی از وسایل پزشکی ارتباط دارد
A johnsonii یک عامل بیماریزای بیمارستانی با ویرولانس کم است و در
کشت خون بیماران دارای کاتتر داخل وریدی پلاستیکی یافت شده است
باکتریمی آسینتوباکتر به دست آمده از پنومونی بیمارستانی اغلب از آب
موجود در دستگاههای مرطوب کننده یا تبخیر کننده اتاق منشاء می گیرد
در بیماران دچار آسینتوباکتر تقریبا در تمام موارد منبع عفونت کاتتر داخل
وریدی است
در بیماران دچار سوختگی یا مبتلا به نقایص ایمنی آسینتوباکتر به صورت
یک عامل بیماریزای فرصت طلب عمل می کند و ممکن است باعث ایجاد
سپسیس شود
سوشهای آسینتوباکتر اغلب نسبت به داروهای ضد میکروبی مقاومند و
درمان عفونت ممکن است با مشگل مواجه شود
برای کمک به انتخاب بهترین داروی ضد میکروبی برای درمان عفونت
بایستی تست حساسیت انجام گیرد
بیشترین میزان پاسخدهی سوشهای آسینتوباکتر به جنتامایسین ،
آمیکاسین یا توبرامایسین و به پنی سیلین یا سفالوسپورینهای جدیدتر
می باشد

بینی مصنوعی: رویکردی جدید برای تشخیص باکتری‌ها


پژوهشگرانی در دانشگاه ایلینویز آمریکا، روشی سریع و ساده برای شناسایی باکتری‌هاب عفونی بر اساس یکی از مشخصات معروف آنها – یعنی بوی تعفن آنها – توسعه داده‌اند. با استفاده از مجموعه‌‌ای از رنگدانه‌های چاپ شده و ارزان که با بوهای خاص بسیاری از انواع باکتری‌ها واکنش می‌دهند، آنها قادر خواهند بود به این وسیله که نوعی انگشت‌نگاری معطر! است، عفونت‌های باکتریایی را تشخیص دهند.
برای بیش از یک قرن، از کشت‌ خون به عنوان تست استاندارد برای شناسایی عفونت‌های باکتری‌های منتقله از طریق خون استفاده می‌شود؛ اما محققان معتقدند که این آزمایش‌ها دارای موانع و محدودیت‌هایی است.
کن سوسلیک Ken Suslick استاد شیمی دانشگاه ایلینویز می‌گوید: «مشکل عمده در رابطه با کشت خون در بالین، زمان طولانی آنهاست. این آزمایش شاید بتواند طی ۷۲ ساعت مشکل را تشخیص دهد اما بیمار تا آن موقع ممکن است در اثر گندخونی (سپتی‌سمی) مرده باشد».
«رویکرد ما در مورد این مشکل بر اساس این تفکر بود که باکتری ها به عنوان یک کارخانه در مقیاس میکروسکوپی می‌یاشند که دودکش‌ آنها تحت کنترل سازمان محیط زیست قرار ندارد! تکنولوژی ما در زمینه ردیابی و تمایز بوهای شیمیایی مختلف از یکدیگر توانسته است توانایی خود را به خوبی اثبات کند و کاربرد آن در مورد باکتری‌ها چندان غیرعادی نیست».
این بینی مصنوعی مجموعه‌ای از ۳۶ رنگدانه‌ی واکنش‌دهنده است که پس از حس کردن مواد شیمیایی موجود در هوا، تغییر رنگ می‌دهند. الگوی تغییر رنگ در طول زمان، برای هر باکتری منحصر به فرد است. این مجموعه از رنگدانه‌ها، نه تنها می‌توانند طی فقط چند ساعت وجود باکتری‌ها را تأیید کنند، بلکه قادرند گونه‌ و سویه‌ی باکتری‌ها و حتی مقاومت دارویی – یک فاکتور کلیدی در تعیین رژیم درمانی- را تشخیص دهند

نام آزمایش: HSV PCR

نام آزمایش:
HSV PCR
توضیح راجع به تست:
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) سلول‌های اپی‌تلیال را آلوده کرده و مسئول ایجاد ضایعات وزیکولری است که به دنبال آن زخم‌های کوچک و کراست (crust) ایجاد می‌شوند. این ویروس ممکن است دهان، دستگاه گوارش، دستگاه ادرای تناسلی یا دستگاه عصبی مرکزی را درگیر کند.HSV یک آلودگی پنهان در سلول‌های گانگلیون ریشه پشتی عصب ایجاد می‌کند که از آن جا می‌تواند دوباره فعال شده و از طریق آکسون‌ها به صورت عقب‌گرد (retrograde) حرکت کرده و سلول‌های اپی‌تلیال را مجدداً آلوده نماید. انتقال ویروس از طریق تماس مستقیم صورت گرفته و از طریق کانال زایمان می‌تواند به نوزاد هم منتقل شود . عفونت با HSV یک بیماری منتقله از راه جنسی (STD) شایع می‌باشد. عفونت می‌تواند سبب ایجاد طیف وسیعی از موارد بالینی از جمله انسفالیت شود که در این مورد سرعت در تشخیص و درمان حیاتی است. HSV توسط کشت فقط در 70- 40% ضایعات ژنیتال و 40- 25% از موارد انسفالیت نوزادان قابل پیداکردن است، در حالی که ردیابی ویروس توسط PCR نسبت به روش‌های معمول کشت حساسیت بالاتری دارد. روش‌های مولکولی در عفونت‌های پنهان که ویروس در حال تکثیر نمی‌باشد کاربرد زیادی دارد.
نمونه:
مایع لاواژ برونکوآلوئولاز (BAL)؛ مایع مغزی نخاعی (CSF)؛ مایع وزیکل؛ خون یا سرم؛ انواع بافت‌ها.
ظرف:
ظروف استریل قابل قبول هستند؛ برای خون لوله‌های درب بنفش (EDTA).
طریقه‌نگهداری:
تمامی نمونه‌هایی که در بالا ذکر شد باید سریعاً به آزمایشگاه انتقال داده شوند. به هر حال اگر گمان می‌رود که انتقال بیشتر از 2 ساعت طول می‌کشد نمونه باید در یخچال نگهداری شود واگر بیشتر از 8 ساعت طول می‌کشد حتماً باید فریز شود. تمامی نمونه‌های بافتی باید بعد از انجام بیوپسی هر چه سریعتر فریز شوند.
علل رد:
نمونه خون در لوله‌های هپارینه چرا که منجر به مهار آمپلیفیکاسیون (amplification) می‌شود.
مقادیر بحرانی:
ردیابی و شناسایی HSV DNA در CSF
کاربرد:
در تعیین سریع عفونت فعال با HSV کمک‌کننده است. انسفالیت هرپسی درمان نشده و هرپس نوزادی کشنده بوده یا سبب موربیدیتی شدید در اکثر بیماران می‌شود. عوارض نورولوژیک شایع است. PCR  به عنوان قابل اعتمادترین روش تشخیص آزمایشگاهی HSV دستگاه عصبی مرکزی در نظر گرفته شده است. اکثر انسفالیت‌های هرپسی توسط HSV-1 ایجاد می‌شوند. در حالیکه مننژیت هرپسی شایع‌تر از انسفالیت هرپسی بوده و معمولاً توسط HSV-2 ایجاد می‌شود.